Blog

“Kıbrıslı Türkler AB’ye daha yakın”

Avrupa Birliği Bilgi Merkezi sayesinde, AB ile ilgili sorulara objektif yanıtlar sağlamak ve araştırmalara yardımcı olmak hedefleniyor. Avrupa Birliği Bilgi Merkezi (ABBM) Yöneticisi Kudret Akay, Oshan Sabırlı’ya yaptığı açıklamasında  “Kıbrıslı Türkler AB’ye daha yakın” olduğunu kaydetti.

Oshan SABIRLI – Özel Röportaj 
Star Kıbrıs / 04.07.2009

Avrupa Birliği Bilgi Merkezi Kıbrıslı Türklere, Avrupa Birliği’nin politik ve hukuksal düzeni, belli başlı politikaları ve aktiviteleri hakkında bilgi sağlamak amacıyla kuruldu. Merkez, AB Mali Yardım Tüzüğü çerçevesinde finanse ediliyor. Bilgi Merkezi, hem genel olarak halkın, hem de özel olarak farklı alanlarda çalışan kişi ve kuruluşların Avrupa Birliği ile ilgili bilgi ihtiyacını karşılamayı hedefliyor.

1 Mayıs 2004 tarihinde Tüm Kıbrıs adası adına Kıbrıs Rum kesimi Avrupa Birliğine girerken adanın kuzeyinde AB müktesebatı askıya alındı. Kuzey Kıbrıs AB üyesi olmasa da Kıbrıslı Türkler AB’den faydalanma şansını yakalayabiliyor.

KKTC’deki Avrupa Birliği (AB) Bilgi Merkezi, Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat’ın da katıldığı bir resepsiyonla açıldı. Merkez Kıbrıslı Türklere, AB ile ilgili birçok konuda ücretsiz bilgi vermek amacıyla kuruldu. Merkezin kuruluşunu ve çalışmalarını, merkez yöneticisi Kudret Akay anlattı.

OS: AB Bilgi Merkezi Nedir ?
Kudret Akay (KA): Aki Komünüter, adanın kuzeyinde askıda. Bu Kıbrıslı Türkler için önemli bir dezavantaj veriyor. Hem üzerinde yaşadığınız kara parçası bir birliğin, AB’nin parçası olarak tanımlanıyor, hem de ondan yararlanabilme şartlarınız kısıtlanmış bir şekilde. Mali yardım programının bir amacı da, bu gibi dezavantajları ortadan kaldıracak projeler üretmek. Tamamıyla mümkün mü? Hayır değil.

Biz Kıbrıslı Türkler olarak, AB’nin birçok olanağından yararlanamaz durumdayız. Fonlara veya mali yardımlara başvuracak durumda değiliz. Bizim için hazırlanmış bir paket var. Ünlü 259 milyon Euro’luk AB mali yardım tüzüğü kapsamındaki yardım. Bu başlık altında birçok proje finanse edilmekte. Bu da çok önemli. Bu paranın şu anda harcaması devam ediyor. Önemli bir miktar, bir şekilde harcandı veya harcanmak üzere. Bizim projemizde bunun altında finanse edilmiş ve hedefi, Kıbrıslı Türkleri AB konusunda bilgiye ulaştırmak.

İsteyen oraya gelip, elimizdeki materyallerden, var olan materyallerden faydalanabilecek. Kişiler veya kurumlar, kim isterse olsun, oradaki terminal, açık alan aracılığıyla AB’nin web sayfalarına bağlanabilecek. Herhangi bir konu üzerinde araştırma yapmak isteyenler, oradaki arkadaşlarımız aracılığıyla, bilgiye nasıl ulaşabileceklerini görebilecekler. Bunlar bizim oradaki temel işlevlerimiz. Bir diğeri ise, devam etmekte olan mali yardım tüzüğüyle ilgili halkı bilgilendirmek. Gerçekten birçok program devam ediyor, ciddi miktarlarda yatırımlar yapılmış. Ama bunlarla ilgili toplumda bilgi eksikliği var. Bilgi çok az veya olduğu kadarı yeterli değil. Bizim yapacağımız işlerden birisi de, buranın görünürlülüğünü artırmak. Mali yardım tüzüğü nedir? Nasıl çalışır? Ne gibi imkanlar vardır birde bunu ortaya çıkarmak için çalışacağız.

OS: Bilgi Ofisi olarak ne gibi üretimleriniz var ?
KA: AB nedir sorusu için ilk olarak, AB nedir şeklinde bir kitapçık çıkardık. İlgilenenler merkezimize gelip bu kitapçığı alabilirler. Daha fazla bilgi için araştırma yapabilirler. Özellikle kitapçık, AB nedir sorusu için iyi bir kaynak olacaktır diye düşünüyorum. Açılışa yönelik ürettiğimiz bir diğer kitapçığımız ise Mali Yardım Tüzüğü ile ilgili. Şu anda devam eden programlarımız var. Onun içerisinde de çok detaylı bilgiler bulunuyor. Kitapçıkta, şu anda mali yardım tüzüğü altındaki programların isimleri bulunuyor. Bu programlara, kaba taslak ne kadar mali yardım bütçesi ayrılmıştır onlardan bahsediyoruz.

OS: AB Bilgi ofisi nasıl kuruldu?
KA: AB’nin tüm ülkelerinde, bizim şu anda yürüttüğümüz bu görevi, AB’nin temsilcilikleri yürütüyor. Onlar bu işlevi yerine getiriyorlar. 27 ülkenin tümünde birer temsilcilik bulunuyor. AB ile ilgili her türlü bilginin kaynağı orası. Ancak Kıbrıs’ta çok özel bir durum var. AB’nin Kıbrıs’ta bir temsilciliği var, bu Lefkoşa da, güneyde bulunuyor. Kıbrıslı Türklerin buraya ulaşmasıyla ilgili, pratik nedenlerden dolayı zorluklar var. AB burada çok önemli bir adım attı. En temel fonksiyonlarından biri olan, bilgi vermeyi, Kıbrıslı Türklere doğrudan verdi. Bu küçümsenecek bir girişim değil. Bunun içinde ciddi bir miktar ayırmış. 3 yıl içerisinde, 1.4 milyon Euro’luk bir proje bu proje. Bu proje içerisinde, kirası, elektriği, çalışanların maaşları var. Mali yardım tüzüğü başlarken, hedefleri bu proje ile başlamakmış. Çeşitli bürokratik nedenlerden dolayı ertelenerek günümüzde açılabildi. Yine süresi 3 yıl. Bir ihale açıldı, ihaleye ise uluslararası firmalar katıldı. AB projelerini yönetmekte, onların implimentasyonunu yapmakta deneyimli şirketler katıldı. Bu şirketlerden bir tanesi ise çok büyük bir İngiliz firma WYG. Ana firma WYG – White Young Green bunların Türkiye’de de bir ortakları var. DeLeeuw International diye bir firma, çok ciddi şekilde AB projeleri yapıyor. Bu konuda sosyal projelerde yapan, çok tecrübesi olan bir kuruluş. Onlarla birlikte bu ihaleye girip kazanıyorlar. AB’nin ilginç bir ihale süreci var. Şeffaflığının yanı sıra, birde en önemli alanlarda çok titizler. İhale kazanıldıktan sonra, AB “siz bu ihaleye girdiniz kazandınız ama burada çalışacak insanları mülakat yapmak istiyorum” dedi. Firmaların bizi gelip bulmasının ötesinde, biz, AB’de 2 ana uzman, ayrıca bir mülakat sürecinden geçtik. Bir yandan, ikilemli bir durumdayız. Biz AB’nin değil firmanın çalışanıyız. Diğer yandan, çok net şekilde çalışmalarımız, AB tarafından denetleniyor. Farklı bir çalışma şekilleri var. En ufak bir detay üzerinde çok titizler. Kurallar çok net. Çok şeffaf şekilde çalışıyoruz. Firma bu ihale sonucunda, yönetici olarak beni buldu. Mülakat sonrasında AB komisyonu “tamam uzmanımız olarak çalışabilirler” dedi.

OS: Merkezin binasından, yerinden de bahseder misiniz? ?
KA: Yeri çok kolay. Lefkoşa’da, meclisten Ledra Palace’a giderken, ışıklara gelmeden önce, sağdaki tek katlı bina. Önünde kocaman Avrupa Birliği Bilgi Ofisi levhası da bulunuyor. Firma bu sözleşmeyi şubat ayında imzaladı. Mart-Nisan 2 ay tadilatla geçildi. Sonra sistemi yerine oturtmak için biz kendi iç çalışmalarımızı yaptık. AB’ye de uygun bir tarih seçip açılışımızı gerçekleştirdik. Merkez aslında açılış öncesinde de çalışıyordu ama halka açık değildi. İçten çalışmalar devam ediyordu, şu an altyapısını da oturtmuş durumdayız.

OS: Merkeze ne gibi bilgiler sorulabiliyor ?
KA: Açıldığımız günden itibaren sorular başladı. Örneğin “öğretmenim yüksek lisans yapmak istiyorum, AB’den nasıl yararlanabilirim”, “Güneyle ticaret yapıyorum, bu konuda ne gibi bir destek alabilirim.” Yabancılarda çok ilginç bir şekilde gelebiliyor. “Arabamla kuzeyden girdim, AB plakalı aracımla güneye geçtim, arabam orada kaldı ne yapabilirim” gibi sorularla da karşılaştık. Eğitimden tutun çevre konusuyla ilgili , araştırmayla ilgili, mali yardımlarla ilgili aklınıza gelebilecek her şeyi ofisimizden öğrenebilirsiniz. Bir birey olarak, AB ile ilgili sizleri ilgilendiren konular olabilir. Bunun ötesinde akademik bir çalışma yaparken de ulaşmak istediğiniz dokümanlar, belgeler olabilir. Bunlara nasıl ulaşabileceğiniz konusunda, şu anda içinde bulunduğumuz süreçte, büyük ihtimalle akademik çalışmalara referans olabilecek bir bilgi merkezi, bir kütüphane orada oluşacak. Bunu üniversitelerle birlikte, işbirliği şeklinde de yapmak istiyoruz. Bunları merkezimizde araştırma yapmak isteyenlere sunacağız. AB’yi ilgilendirdiği sürece, herhangi bir konuda ofisimizden bilgi alınabilecek.

Anında birçok soruya cevap alamayabilirsiniz, çünkü AB ile ilgili bilginin sınırı yok. Aki Komünüterle ilgili yüz binlerce sayfalık, ne tek bir kişinin, nede tek bir merkezin ulaşabilmesi, anında cevap verebilmesi mümkün değil. Ancak biz orada, her gelen kişiyi kaydediyoruz. Bilgilerini alıyoruz ve istediği bilgiye ulaştığımız zaman bu bilgiyi gelip alabilecek veya elektronik posta aracılığı ile başvuranlara geri döneceğiz.

OS: Bu hizmetin belli bir ücreti var mı ?
KA: Bu hizmetler kesinlikle ücretsiz. Zaten AB’nin tüm yayınları ücretsiz. Bilgi ücretsiz. Bizlere bir maaş ödeniyor ki vatandaşa bu bilgiyi sağlayalım. Ücret söz konusu dahi değil.

OS: Bilgi ofisinde ne gibi görevliler bulunuyor?
KA: Orada benimle birlikte AB uzmanı bir kişi daha çalışıyor. Ben yönetici pozisyonundayım, bir uzman arkadaşımız daha 2 tane proje yardımcımız olacak. 1 tanesi şu an görevli, bir proje asistanı daha olacak. Ofis işlerimizde yardımcı olacak bir personelimiz daha olacak. 5-6 kişilik bir personelle, bu işi yürütmeye çalışacağız. Yeterli mi? değil. Hedefimiz bu kadroyu büyütmek ama bu bütçe işi. Bize verilen bütçe şimdilik bu kadar.

OS: Kıbrıslı Türkler AB’yi biliyor mu? Bu konuda herhangi bir araştırmanız var mı ?
KA: Çok kısa bir süre içerisinde araştırma projemizi sunuyoruz. Bu proje kapsamında geniş kapsamlı bir araştırma yapacağız. Teknik detaylar da bu proje içerisinde var. Yılda birkaç kez bu araştırmalar yapılacak. Bu araştırma yapıldıktan sonra Kıbrıslı Türklerin AB konusunda görüşleri bunlardır diyebileceğiz ancak Eurobarometer çalışması AB Kıbrıs temsilciliği tarafından tüm AB ülkeleri tarafından eşzamanlı yapılıyor. Orada bazı temel bilgiler var ama yine de yeterli değil.